8.1 Schilder van de Haagse 'beau monde'
Begin 1826, na zijn verhuizing naar Den Haag, werd Cornelis Kruseman in recordtijd portrettist van de Haagse beau monde. Rond dat jaar schilderde hij de gezinnen van twee belangrijke hofdignitarissen van koning Willem I (1772-1843), namelijk van mr. Johan Willem baron Huyssen van Kattendijke (1782-1854) en van mr. Jean Gijsberto de Mey van Streefkerk (1782-1841) [1-2]. Krusemans portretten werden door tijdgenoten bewonderd vanwege de treffende gelijkenis, de bevalligheid in de tekening, het coloriet en de smaakvolle arrangementen.1 Maar om ingang te krijgen tot deze bijzondere kring van hooggeplaatsten was meer nodig dan goed kunnen schilderen. Voor dit soort prestigieuze opdrachten waren belangrijke relaties essentieel. Kruseman, hoewel al jong een bekend portrettist, had al snel bij hooggeplaatste Hagenaars een goede naam.
Hoe kreeg Kruseman het voor elkaar om zo snel zijn naamsbekendheid op te bouwen bij de Haage elite? Wie waren de mensen die voor hem poseerden en is misschien te traceren welke relaties hem hierbij hebben geholpen? En zijn die ook te achterhalen voor Krusemans opdrachten in zijn beginjaren als portretschilder in Amsterdam? De opdrachtgevers hadden in ieder geval een zekere kapitaalkrachtige en/of goede maatschappelijke positie gemeen gezien de aanzienlijke prijzen waarvoor Kruseman zijn portretten verkocht: namelijk tussen de vierhonderd en ruim vijfhonderd gulden, omgerekend naar het heden ruim vier- tot vijfduizend euro.2 Het waren dus de gefortuneerde kringen die Kruseman bewust opzocht voor het schilderen van portretten en via hen hoopte hij ook vast om opdrachten voor het schilderen van historiestukken te verwerven.3
1
Cornelis Kruseman
Portret van Maria Stefania van Nellesteyn (1785-1826) met vier van haar kinderen, ca. 1825-1826
Private collection
2
Cornelis Kruseman
Portret van Marguerite Petronella Jeanne de Mey van Streefkerk (1819-1899), Johanne Henrietta Kenau de Mey van Streefkerk (1820-1901), Regnera Louisa Geertruida Constantia de Mey van Streefkerk (1821-1907) en waarschijnllijk Henrietta Wilhelmina Swellengrebel (1824-1905), 1825 gedateerd
Private collection
Notes
1 Van Westrheene 1859, p. 13.
2 https://iisg.amsterdam/nl/onderzoek/projecten/hpw/calculate.php
3 Brief van Cornelis Kruseman aan Louis Royer van 29 januari 1827 (Archief Familie Alberdingk Thijm inv.nr. 5305, collectie KDC, Nijmegen).